07.11.2022

DEKARBONIZACJA – PRZYSZŁOŚĆ EFEKTYWNEGO CIEPŁOWNICTWA

Kongres ESG - Polska Moc Biznesu to inicjatywa, której dotąd w polskiej przestrzeni publicznej nie było. Wydarzenie tworzy płaszczyznę do debaty na tematy społeczne, gospodarcze, ekologiczne oraz dotyczące zdrowia publicznego i zarządzania biznesem w kontekście trendów światowych, polityki Unii Europejskiej oraz polskiej perspektywy.

Na Kongresie spotkli się przedstawiciele środowiska biznesu, instytucji naukowych, samorządowych, pozarządowych oraz administracji centralnej. Patronat nad wydarzeniem objęli m.in. Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki, Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa oraz szereg innych ministerstw, uczelni wyższych i instytucji naukowych.

Podczas debaty uczestnicy zastanawiali się, w jaki sposób można realnie ograniczać emisję dwutlenku węgla (CO2) do atmosfery oraz jak najszybciej wykluczyć węgiel jako źródło ciepła.

W debacie udział wzięli:

  • Sławomir Mazurek- Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚIGW
  • Marcin Staniszewski - Prezes Zarządu TAURON Ciepło
  • prof. Tomasz Gackowski - Dyrektor Zarządzający ds. Rozwoju Strategicznego ARP
  • Jacek Wiśniowski - Burmistrz Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim
  • Marcin Orłowski - COO/ Dyrektor Operacyjny Grupa Veolia w Polsce
  • Jakub Mielcarek - Dyrektor Biura Związek Województw RP

Komentarz Sławomira Mazurka z NFOŚIGW: 

  • W polityce energetycznej trzeba dostrzec konieczność zmian, istotne są innowacyjne rozwiązania, troska o jakość powietrza. 
  • W kontekście problemu klimatycznego i środowiska, konieczna jest adaptacja do zmian klimatu i poprawy jakości powietrza w miastach, potrzeba sięgania do innowacyjnych metod pozyskiwania ciepła, a także elastyczne zarządzanie źródłami, aby przetrwać najbliższą zimę. 
  • Chciałbym też zwrócić uwagę na coraz większe zaangażowanie samorządów, m. in. przez realizację programu Czyste Powietrze. 

Wypowiedź uzupełnił prof. Tomasz Gackowski z ARP:

Trzeba sobie zadać pytanie, czym jest bezpieczeństwo energetyczne.  Przedsiębiorstwa energetyki cieplnej są dobrem narodowym. Już zanim nastąpił kryzys energetyczny, można było zaobserwować minusy, jak niestabilność cen paliw, ale też szanse - w  Polsce jest. 22 tys. km sieci energetycznej. Wśród swoich różnorodnych działań w tym kierunku, również edukacyjnych ARP m.in. zorganizował konkurs na inwestora ciepłownictwa, który wygrał ł Mińsk Mazowiecki.  

Odpowiedzi na zadane przez moderatora pytanie udzieliła/-a również Marcin Staniszewski z TAURON Ciepło

Zakładamy dekarbonizację ciepłownictwa, gdzie podstawą są dla filary: pierwszy to ewolucja, drugi - świadoma dywersyfikacja. Ewolucja - nie zakładała wielkich zmian. Istniejąca infrastruktura uniemożliwia dokonanie zmian rewolucyjnych. 

Dywersyfikacja - staraliśmy się patrzeć lokalnie na dostępne paliwa oraz na czynnik ludzki, ponieważ obecne zasoby, jeśli chodzi o wykwalifikowaną w tym kierunku kadrę, są nadal skromne.  W strategii grupy Tauron do 2030 roku zamierzamy w większości oprzeć się o gazowe źródła ciepła i odejść od węgla. 

Marcin Orłowski z Grupy Veolia przedstawił perspektywę wiodącej spółki ciepłowniczej.

W dużych miastach jest łatwiej działać, bo tam systemu i zasoby kapitałowe są większe. Jako Veolia zaopatrujemy w ciepło przeróżne miejscowości,  działamy w szeregu mniejszych miast uwzględniając ich specyfikę. W 2030 roku planujemy nie spalać ani grama węgla i nie podlega to żadnej negocjacji - jest to nasz kluczowy cel strategiczny. Dla nas pierwszym narzędziem jest efektywność energetyczna - najtańsze jest cieplo, ktore nie jest wykorzystane. Stąd inwestycje w wysokosprawne bloki gazowe. Po drugie ciepło musi być dostarczane do konsumenta w sposób jak najbardziej efektywny i bez strat. A trzeci element to klient - do tej pory klienci nie oszczędzali ciepela, bo było tanie. Teraz się to zmienia, dlatego pomagamy im oszczędzać ciepło za pomocą kampanii informacyjnych, np. “Jeden stopień mniej znaczy więcej”. 

Również klienci biznesowi są coraz bardziej zainteresowani optymalizacją kosztów energetycznych. Do tej pory 10 proc. oszczędności energii nie było dla nich atrakcyjne, przy obecnych rosnących cenach optyka zmienia się. Liczę bardzo na potencjał biometanu, którym możemy zasilać choćby silniki i kotły gazowe oraz na to, że biometan będzie wykorzystywany w Polsce na coraz większą skalę. 

Z pozycji samorządowca wypowiedział się Jacek Wiśniowski - Burmistrz Urząd Miejski w Lidzbarku Warmińskim

- Patrzymy szczegółowo na sytuację, aby zabezpieczyć mieszkańców. Najważniejszym działaniem jest dla nas współpraca: biznes - rząd - samorząd. A samorząd oznacza przede wszystkim społeczeństwo. Nasza współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami i dostawcami energii przynosi bardzo dobre efekty. Budowa Elektrociepłowni Przyszłości  w Lidzbarku Warmińskim może doprowadzić do dekarbonizacji o 95 proc.

- Drugi element to rząd, co oznacza przede wszystkim dobre procesy legislacyjne. Ważne jest centralne pomaganie tej zmianie, np. aby Polski Ład był nastawiony na transformację energetyczną. Samorządy potrzebują pieniędzy, niestety,  nasze wkłady własne stale się zmniejszają. Chcemy inwestować w zielone technologie, ale potrzebujemy do tego również funduszy centralnych. 

- A jeśli chodzi o rolę samorządu, to jego zadaniem jest pokazać, że procesy zmiany można szybko i skutecznie wprowadzać w życie. Chcemy stanowić inspirację dla naszych mieszkańców, chociażby przez zmiany termomodernizacyjne, jakich dokonaliśmy w urzędzie miasta 

I ostatni element to podkreślanie, że warto jest oszczędzać.

Jakub Mielcarek - Dyrektor Biura Związek Województw RP

Braki dostaw ciepła zależą od wielkości samorządów, inaczej jest w dużych, a inaczej w małych miastach, duże miasta lepiej sobie poradzą. Warto pamiętać, że w Europie jesteśmy drugim krajem, zaraz po Niemczech, który dysponuje dużą siecią energetyczną. Konieczne jest budowanie nowych źródeł i strategia pokazująca drogę samorządom. 

Analizy na poziomie 2019 roku na podstawie danych URE - jeszcze przed datą ataku na Ukrainę, prognozowały, że cały czas kluczowym źródłem przyszłości ma być gaz. 

Źródła finansowania ciepłownictwa to programy RPO (żaden z 16. programów nie został jeszcze zatwierdzony przez Komisję Europejską), KPO, ciepłownictwo powiatowe, kwoty z emisji CO2 i funduszy europejskich. 

Kierunki rozwoju polskiego ciepłownictwa: niewykorzystany potencjał odpadów bio, przy dodatkowym elemencie recyklingu, wykorzystanie lokalnych źródeł, nie zabudowywanie miejskich przestrzeni, podsumował Sławomir Mazurek Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚIGW.

Więcej na temat Kongresu ESG przeczytasz tu